ارزیابی واکنش ژنوتیپ های لوبیا ( phaseolus vulgaris l.) به بیماری ویروس موزائیک نکروز لوبیا (bcmnv) در شرایط گلخانه ای

این تحقیق به منظور تعیین واکنش ژنوتیپ های لوبیا نسبت به بیماری ویروس موزائیک نکروز لوبیا(bcmnv) انجام شد. بیست و پنج ژنوتیپ لوبیا تهیه شده از ایستگاه ملی تحقیقات لوبیای خمین در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در گلخانه ویروس شناسی گروه گیاه پزشکی دانشکده علوم و مهندسی کشاورزی دانشگاه تهران در سال 1388 کشت و در مرحله دو برگی توسط این ویروس آلوده سازی شدند. ارزیابی گیاهان پس از 21 روز با آزمون das-elisa و ic-rt-pcr و بصورت مشاهده ای انجام شد. صفات اندازه گیری شده در این تحقیق شامل میزان آلودگی برگ (آلودگی واقعی)، موزائیکی شدن برگ، نکروز سیستمیک، رگبرگ نواری، لکه های کلروتیک و بدشکلی برگ بودند. صفات کیفی ( بجز میزان آلودگی برگ) بصورت مشاهده ای و با استفاده از روش رتبه بندی (visual symptoms) مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که ژنوتیپ های لوبیا از نظر میزان آلودگی برگ و علائمی از قبیل موزائیکی شدن برگ، نکروز سیستمیک و بدشکلی برگ، تفاوت معنی داری داشتند. ژنوتیپ های ks-21189، صدری و درخشان بعنوان حساس ترین و ژنوتیپ های cos16، گلی و پاک نیز بعنوان مقاوم ترین ژنوتیپ ها شناسایی شدند. نکروز سیستمیک که از مهم ترین علائم این ویروس است، همبستگی مثبت و معنی داری با میزان آلودگی برگ (**638/0= r) نشان داد. نتایج تجزیه کلاستر نیز نشان داد که ژنوتیپ های ks-21189 و cos16 به ترتیب بعنوان حساس ترین و مقاوم ترین ژنوتیپ، در دو گروه مجزا قرارگرفتند. نتایج آزمون کای اسکوئر نیز نشان داد که مقاومت ژنوتیپ های سفید نسبت به چیتی و قرمز بیشتر بود. نتایج آزمون ic-rt-pcr نیز حضور ویروس bcmnv را در ژنوتیپ ks-21189 نشان داد.